Feiten over polyneuropathie

Oorzaak

De oorzaak van polyneuropathie is niet altijd vast te stellen. Er zijn veel mogelijke oorzaken voor het ontstaan van een polyneuropathie, in te delen in de volgende categorieën:

1. Problemen in stofwisseling
Polyneuropathieën die veroorzaakt worden door problemen in de stofwisseling. De polyneuropathie is dan secundair. Voorbeelden zijn diabetes mellitus (suikerziekte), ziekten van de schildklier en van de nieren.

2. Tekort aan bepaalde stof
Polyneuropathieën die ontstaan door tekort aan bepaalde stoffen. Deze polyneuropathieën komen in Nederland weinig voor. Vaak gaat het om een vitaminegebrek.

3. Vergiftiging
Bij deze vorm van neuropathie ligt de oorzaak bij overmatig alcoholgebruik of bij medicijngebruik. Vooral een aantal medicijnen die gebruikt worden bij behandeling van kanker kunnen polyneuropathieën veroorzaken.

4. Erfelijke oorzaken
Erfelijke neuropathieën worden veroorzaakt door een afwijking in het erfelijk materiaal van de mens. Deze aandoeningen kunnen vaak bij meerdere personen in een familie worden geconstateerd. Voorbeelden zijn CMT/HMSN, erfelijke drukneuropathie (HNPP), HSN en HSAN.

5. Infectie
Polyneuropathieën ontstaan door bepaalde infecties zijn in Nederland zeldzaam. AIDS, lepra en de ziekte van Lyme kunnen tot een polyneuropathie leiden.

6. Auto-immuunziekten
Bij auto-immuunziekten keert het lichaam zich tegen lichaamseigen cellen en weefsels. Voorbeelden zijn het Guillain-Barré syndroom (GBS), CIDP, MGUS-polyneuropathie, multifocale motore neuropathie (MMN) en systemische en non-systemische ontsteking van de bloedvaten (vasculitis).

7. Geen bekende oorzaak
Als er een chronische ziekte is die langzaam erger wordt en de axonen aantast, kan de oorzaak soms niet gevonden worden. Axonen zijn lange uitlopers van zenuwcellen die signalen door het lichaam sturen. Als er geen oorzaak te vinden is na uitgebreid onderzoek, zal de neuroloog zeggen dat het om polyneuropathie gaat zonder bekende oorzaak. De neuroloog zal de ziekte soms benoemen als CIAP (chronische idiopathische axonale polyneuropathie)

Wanneer alleen de dunne zenuwvezels zijn aangedaan, dan wordt gesproken van een dunnevezelneuropathie (DVN). DVN kan veel verschillende oorzaken hebben.

Klachten

Klachten die ontstaan door polyneuropathie kunnen zowel de gevoelszenuwen als de bewegingszenuwen betreffen. Klachten van de gevoelszenuwen zijn bijvoorbeeld: doof gevoel, prikkelingen, tintelingen, veranderd gevoel, pijn, evenwichtsstoornissen. Voorbeelden van klachten van de bewegingszenuwen zijn: kramp, dunner worden van spieren en zwakte. De oorzaak van polyneuropathie is niet altijd vast te stellen.

De diagnose stellen

Het stellen van de diagnose polyneuropathie gebeurt op basis van het verhaal en het lichamelijk onderzoek van de patiënt. Voor het bevestigen van de diagnose wordt meestal een EMG (elektromyogram) gemaakt. Bij een EMG worden zowel de zenuwen als de spieren onderzocht. Voor de zenuwen worden elektroden gebruikt om te kijken hoe ze reageren op prikkels. Voor de spieren worden naald-elektroden in de spier gestoken om de elektrische activiteit te meten wanneer de spier aanspant. Dit helpt artsen te begrijpen of er sprake is van zenuw- of spierproblemen. Vervolgens zoekt de neuroloog naar de oorzaak van de polyneuropathie. Dit laatste is niet altijd makkelijk.

Behandeling

Polyneuropathieën zijn vaak moeilijk te behandelen. Wel kan worden ingezet op ondersteuning en verlichting van de klachten.

In een aantal gevallen, bijvoorbeeld bij GBS, CIDP en MMN zijn gerichte behandelingen mogelijk, maar er kunnen restklachten blijven. Belangrijk is dat je samen met je neuroloog bespreekt wat in jouw geval het beste gedaan kan worden. Spierziekten Nederland adviseert om bij de behandelend arts altijd na te vragen wat de vermoedelijke oorzaak is van de polyneuropathie. En vraag ook om welke polyneuropathie het precies gaat. Dit is met name van belang omdat bepaalde polyneuropathieën met medicijnen te behandelen zijn.

Spierziekten Nederland en polyneuropathieën

Je kunt niet voor alle polyneuropathieën bij Spierziekten Nederland terecht. Over polyneuropathie als gevolg van medicijngebruik, diabetes, alcohol of de omgang met giftige stoffen hebben we geen verdere informatie. Lid worden met deze diagnose heeft geen zin. Weet je niet zeker welke polyneuropathie je precies hebt, informeer dan bij je huisarts of neuroloog.

Spierziekten Nederland biedt haar leden informatiemateriaal, onderlinge steun en informatieve bijeenkomsten. We zijn er voor mensen met spier- en zenuwaandoeningen die de spieren en de zenuwen buiten het centrale zenuwstelsel aantasten. Dit zijn zo’n zeshonderd ziekten. Alle andere ziektebeelden vallen daarbuiten, ook spier- en zenuwziekten die het gevolg zijn van een andere ziekte of het tekort aan een bepaalde stof. Zo valt CMT/HMSN, bijvoorbeeld, onder Spierziekten Nederland. Maar een polyneuropathie als gevolg van een vitamine B12-tekort valt niet onder de vereniging niet.

Niet iedereen met een polyneuropathie kan lid worden van Spierziekten Nederland; wel kan iedereen abonnee of volger worden. Bekijk de verschillende mogelijkheden op onze Word lid-pagina.

Hoort je polyneuropathie wel of niet bij Spierziekten Nederland?