In het UMC Utrecht is een hersenimplantaat geplaatst bij een ALS-patiënt waarmee ze met haar gedachten een spraakcomputer kan bedienen. Samen met de patiënt hebben de onderzoekers in een intensieve periode gewerkt aan de juiste instellingen. Ze kan nu thuis communiceren met haar familie en verzorgers via het implantaat. Het is uniek in de wereld dat deze techniek door een patiënt thuis wordt gebruikt. Dit onderzoek is gepubliceerd in het medische tijdschrift New England Journal of Medicine.
Door de ziekte ALS kan de patiënt niet meer bewegen en spreken. Artsen plaatsten elektroden op haar hersenen die de hersenactiviteit oppikken. Hiermee kan ze draadloos een spraakcomputer aansturen die ze nu thuis gebruikt.
“Dit is een belangrijke doorbraak in het bereiken van zelfstandige communicatie bij ernstig verlamde patiënten. Of de verlamming nou veroorzaakt wordt door ALS, een hersenbloeding of een trauma”, zegt professor Nick Ramsey, hoogleraar cognitieve neurowetenschappen in het UMC Utrecht Hersencentum. “In feite heeft deze patiënt een soort afstandsbediening in het hoofd gekregen. Daarmee kan ze, zonder haar spieren te gebruiken, een spraakcomputer bedienen.”
Muisklik
De patiënt bedient de spraakcomputer door in gedachten haar vingers te bewegen. Dat resulteert in een verandering van het hersensignaal onder de elektroden. Die verandering wordt omgezet in een muisklik. Op een scherm voor zich ziet ze het alfabet in beeld, plus een aantal extra functies zoals het verwijderen van een letter of woord en het kiezen van woorden op basis van de al gespelde letters. De letters op het scherm lichten één voor één op. Door op het juiste moment met de hersenen de muisklik te maken, wordt een letter geselecteerd. Op die manier kan ze woorden samenstellen, letter voor letter, die vervolgens door de spraakcomputer worden uitgesproken. Deze techniek is vergelijkbaar met het aansturen van een spraakcomputer via een drukknop (door een nog bruikbare spier in bijvoorbeeld nek of hand). Als er geen bruikbare spieractiviteit is, kan dus nu het hersensignaal worden gebruikt.
Lees verder op de website van het ALS Centrum