Iedere maand schrijft Gezinus een blog voor iemandzoalsik.nl waarin hij zijn ervaring over het leven met een spierziekte deelt. Hieronder vindt u zijn blog Misvattingen. Meer ervaringsverhalen leest u in het blogarchief op iemandzoalsik.nl.
Misvattingen
Er bestaan veel misvattingen. Dingen die de meeste mensen voor waar aannemen, maar die gewoon onzin blijken te zijn. Voorbeelden: olifanten gaan naar een olifantenkerkhof om te sterven; struisvogels steken hun kop in het zand als er gevaar dreigt; scheren of knippen van je haar maakt het dikker of laat het sneller groeien; suiker veroorzaakt hyperactiviteit bij kinderen; vitamine C helpt om verkoudheid te voorkomen; je krijgt wratten door aanraking met padden; bliksem kan nooit twee keer op dezelfde plaats inslaan; etc. etc. Allemaal nonsens.
Zo is het ook een wijdverbreide misvatting dat het slecht is om je emoties te onderdrukken en dat het goed is om ze de vrije loop te laten. Er is afdoende bewijs uit sociologisch onderzoek dat juist mensen die een goede zelfbeheersing hebben, die goed in staat zijn hun irritatie en woede te onderdrukken in plaats van ze te ventileren, een beter leven leiden dan mensen die dat niet kunnen of niet doen. Ze zijn gezonder, hebben minder psychosomatische klachten, zijn zelfbewuster, zijn minder gevoelig voor verslavingen, hebben betere relaties en vriendschappen en gaan minder vaak vreemd.
Hoe schat u zichzelf in op zo’n schaal van zelfbeheersing? Stel dat extreme zelfbeheersing een 10 en een extreem gebrek aan zelfbeheersing een 1 is, welk cijfer geeft u zichzelf dan? Ik geef mezelf een zeventje. Ik kan, denk ik, redelijk goed omgaan met de grote emoties in het leven, maar men beweert ook dat men altijd heel goed aan me kan zien wat ik ergens van vind of hoe mijn stemming is. En ik geef ook veel te vaak mijn ongefilterde mening op een ondiplomatieke manier. Een zeventje lijkt me het hoogst haalbare. Dat klopt ook wel met het bovenstaande, mijn leven was verre van perfect, er had best wel wat meer in gezeten met wat meer zelfbeheersing, zelfdiscipline en ijver. Behoorlijk wat foute keuzes gemaakt, maar gelukkig ook een paar heel belangrijke goede. Ik ben dan ook niet ontevreden, leuk werk gehad, een mooi gezin gekregen en genoeg interesses. En ook, uiterst belangrijk, het vermogen om van dingen te genieten.
Het probleem met dit soort constateringen is ook dat het erg lastig is om jezelf, om je gedrag te veranderen. Je zit nu eenmaal met aangeboren eigenschappen en in de loop van de tijd ontwikkeld gedrag. Als je gewend bent om snel emoties te uiten of als je een erg extrovert karakter hebt, dan kun je je wel voornemen om voortaan je emoties een beetje te beheersen, maar dat zal waarschijnlijk weinig effect hebben. En ik betwijfel ook sterk of het goed is om steeds te proberen om je emoties zo weinig mogelijk te uiten als dat tegen je karakter, tegen je natuur ingaat. Dat zou best eens averechts kunnen werken. Maar om iemand die van nature wat meer introvert is aan te moedigen om zijn of haar emoties maar eens flink de vrije loop te laten is weer het andere uiterste. Dat moet dus juist niet volgens de bovengenoemde onderzoeken.
Zou een goede zelfbeheersing, het vermogen om je emoties te beheersen, ook een gunstige eigenschap zijn om goed te kunnen omgaan met een handicap of chronische ziekte? Het lijkt me duidelijk van wel, gezien het bovenstaande. Je hebt dus geluk als je in staat bent een beetje afstandelijk om te gaan met de emoties die zo af en toe dreigen om je kopje onder te laten gaan. Er is niks mis mee als je probeert om die emoties een beetje te onderdrukken, ook al kost dat moeite. Maar er is ook helemaal niets mis mee als dat af en toe helemaal niet lukt. Laat je lekker gaan, je komt vanzelf weer in rustiger vaarwater. Wat die sociologen ook mogen beweren.
