In de war
Er waren al langer verschillende genetische oorzaken van FSHD bekend. Uiteindelijk kwamen bij al die vormen de klachten door de aanwezigheid van het eiwit DUX4 in de spier, dat allerlei processen in de war gooit. “DUX4 is een eiwit dat normaal gesproken niet in de spieren mag worden aangemaakt”, legt Van der Maarel uit. “Daar heeft de spier allerlei ingewikkelde mechanismes voor bedacht. Bij mensen met FSHD werken een of meer van deze mechanismes niet goed. Welk mechanisme verschilt per type FSHD, maar het eindresultaat is hetzelfde.” Vandaar dat onderzoekers over de hele wereld op zoek zijn naar manieren om de aanmaak van DUX4 in de spieren te voorkomen.
Aanknopingspunt
Zo ook het team in Leiden. Een paar jaar geleden vond het team een interessant aanknopingspunt. “We ontdekten toen dat het eiwit LRIF1 nodig is om DUX4 onder controle te houden. Dat riep bij ons meerdere vragen op: hoe doet LRIF1 dit? En kunnen we LRIF1 manipuleren om zo de aanmaak van DUX4 te voorkomen?”
De goede weg
Helaas blijkt dat laatste moeilijk. “In ons onderzoek vonden we dat er twee varianten van LRIF1 bestaan. Die kunnen de aanwezigheid van DUX4 onderdrukken, maar alleen als ze in precies de juiste verhouding voorkomen. Dat maakt het moeilijk om een therapie gericht op LRIF1 te ontwikkelen.” Maar de onderzoekers vonden wel iets anders interessants. “We vonden een patiënt bij wie FSHD veroorzaakt wordt door de afwezigheid van een van de LRIF1-varianten. Met andere woorden: een fout in het LRIF1-gen kan een oorzaak zijn van FSHD. Dat laat zien dat iedereen die op dit moment focust op het voorkomen van DUX4 op de goede weg is.”
Meer weten?
Zie de website van het Spierfonds
