Bedrijf: nieuw FSHD-middel veilig, eerste indruk effect positief

25 juni 2025 Spierziekten Nederland en FSHD-expertisecentrum
vergrootglas

Bij het jaarlijkse FSHD-onderzoekscongres, de FSHD Society International Research Conference (IRC), deelde fabrikant Avidity Biosciences afgelopen vrijdag resultaten van hun FORTITUDE™-studie. Daarin onderzocht men de veiligheid van een mogelijk nieuw FSHD-medicijn. Men kreeg ook een eerste indruk van de effectiviteit.

Het ging om een zogeheten fase 1/2-onderzoek naar het middel delpacibart braxlosiran (del-brax) bij volwassenen met FSHD. Del-brax richt zich op de oorzaak van FSHD, namelijk de aanwezigheid van het eiwit DUX4 in de spieren. Het zorgt ervoor dat dit schadelijke eiwit niet aangemaakt kan worden. Eerdere onderzoeken lieten zien dat het middel door spiercellen wordt opgenomen en werkzaam is in diermodellen voor FSHD.

Bijwerkingen en doses bepalen

Mensen met FSHD tussen de 18 en 65 jaar konden meedoen. Zij kregen 12 maanden lang elke 13 weken 2 of 4 mg/kg del-brax of placebo (een nepmiddel) toegediend via het bloed. Na 12 maanden konden alle deelnemers del-brax krijgen in het zogenaamde ‘open label extension’ (OLE)-deel van het onderzoek. Het doel was om de veiligheid en werkzaamheid van del-brax te onderzoeken, in meerdere doses. Hoewel de studie niet was opgezet om de effectiviteit van het middel te bepalen, kregen de onderzoekers hier wel een eerste indruk van.

Veilig en mogelijk effectief

De resultaten na 12 maanden:

  • Geen van de deelnemers stopte tussentijds met de studie. De meeste bijwerkingen waren mild. Vermoeidheid en een verlaagd hemoglobine kwamen het meest voor. Er werden geen ernstige bijwerkingen gemeld.
  • Del-brax leidde tot blijvend lagere bloedwaardes van het stofje KHDC1L. Dat is gelinkt aan het schadelijke DUX4-eiwit. Een daling van KHDC1L is een aanwijzing dat ook het DUX4 vermindert.
  • Bij mensen die del-brax kregen, daalde ook het creatinekinase; een teken dat er bij hen minder spierschade was. In het OLE-deel van de studie had iedereen een verlaagd gehalte creatinekinase.
  • De functionele mobiliteit verbeterde ten opzichte van placebo: mensen die een nepmiddel kregen, scoorden na 12 maanden slechter op de 10-meter wandel/rentest (10MWRT) en de timed up-and-go-test (TUG) dan aan het begin van het onderzoek. Bij mensen die del-brax ontvingen was deze achteruitgang minder sterk.
  • De spierkracht in verschillende spiergroepen verbeterde ten opzichte van placebo. Dit werd gemeten met quantitative muscle testing (QMT). Ook hier gingen deelnemers die placebo kregen gedurende de duur van de studie sneller achteruit dan mensen die del-brax kregen.
  • Mensen die del-brax kregen, hadden na 12 maanden een licht verbeterde armfunctie, gemeten met de Reachable Workspace (RWS)-test. Mensen die placebo kregen, konden deze test aan het eind van de 12 maanden juist minder goed doen dan daarvoor.
  • Meerdere aspecten van kwaliteit van leven gingen vooruit ten opzichte van placebo. Dit werd gemeten met vragenlijsten. Mensen die del-brax kregen, ervaarden o.a. minder vermoeidheid, een beter lichamelijk functioneren, minder pijn en minder verstoring van slaap.
  • De verbeteringen werden gezien bij beide doses van del-brax: 2 én 4 mg/kg. Er waren geen grote verschillen. Voor vervolgonderzoek is daarom gekozen om 2 mg/mL als dosis aan te houden.

Vervolg

Om zeker te weten dat de genoemde effecten niet door toeval komen, is het belangrijk de resultaten in een groter fase 3-onderzoek te testen. De fabrikant gaf aan dat dit vervolg, in de vorm van de wereldwijde fase 3-FORWARD™-studie, inmiddels van start is gegaan. In dat onderzoek zullen 200 deelnemers tussen de 16 en 70 jaar 18 maanden lang elke 6 weken placebo of del-brax krijgen toegediend. In Nederland zal in het eerste of tweede kwartaal van 2026 worden gestart met de inclusies voor het fase 3-onderzoek. Twee centra, het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en het Radboudumc, zullen hier naar verwachting elk met 5 á 6 deelnemers bij betrokken zijn. De primaire uitkomstmaten zijn de 10MWRT en de TUG. Via de registratie zullen mensen over de start van het onderzoek en aanmeldmogelijkheden worden geïnformeerd*. Er is geen vooraanmelding mogelijk.

*Ben je nog niet aangemeld voor de registratie? Doe dit alsnog, zie Landelijk register – facioscapulohumerale dystrofie.

Laatste nieuws en ontwikkelingen

Terug naar het overzicht