Beschrijving van LAMA2-gerelateerde spierdystrofie in Nederland

Achtergrond en doelstellingen
LAMA2-MD is een zeldzame spierziekte die wordt gekenmerkt door verschillende vormen van spierzwakte, stijfheid van de wervelkolom, scoliose (verdraaiing en verkromming van de wervelkolom) en ademhalingsstoornissen. Ziekteveroorzakende varianten in het LAMA2-gen dat voor merosine codeert, veroorzaken deze zeer vroege spierdystrofie (ook merosine-negatieve spierdystrofie genoemd), en in sommige gevallen ook limb-girdle spierdystrofie (LGMD). Er bestaan geen geneesmiddelen, maar er wordt wel preklinisch onderzoek gedaan. Momenteel is er een gebrek aan gegevens over het natuurlijk beloop (het verloop van de ziekte) en zijn passende klinische en functionele uitkomstmaten nodig.

De onderzoekers, waaronder drs. Karlijn Bouman, dr. Corrie Erasmus en prof. dr. Nicol Voermans, streefden naar diepgaande karakterisering van de klinische verschijningsvorm (fenotype) van LAMA2-MD (hoe uit de ziekte zich precies bij verschillende mensen). En ze wilden een goed gekarakteriseerde basisgroep van patiënten inventariseren voor mogelijk toekomstig onderzoek. Andere doelen waren: verbetering van de klinische zorg en selectie van uitkomstmaten om beter voorbereid te zijn voor toekomstige medische studies.

Resultaten

• Zevenentwintig patiënten, onder wie twaalf kinderen (mediane leeftijd: 21 jaar), met genetisch bevestigde LAMA2-MD namen deel aan het onderzoek;
• De onderzoekers stellen voor om MFM-20/32*, accelerometrie** en spierecho’s te gebruiken voor het bepalen van de ernst en progressie van de ziekte;
• De ademhalingsfunctie was verstoord bij 85% van de patiënten, zonder aanzienlijke verstoring van de werking van het middenrif (zonder diafragmadisfunctie), en was onafhankelijk van de leeftijd;
• Tien patiënten (37%) hadden (niet-)invasieve beademingsondersteuning nodig;
• Betrokkenheid van het hart was zeldzaam maar niet uitzonderlijk;
• Bij de meeste patiënten werd een verminderde botkwaliteit waargenomen die bij een meerderheid leidde tot broosheidsfracturen.

Deze gegevens verschaffen belangrijke informatie over dit type spierdystrofie, vooral in de context van medische studies.

Conclusies
LAMA2-MD heeft een zeer gevarieerde verschijningsvorm (fenotype). Op basis van de resultaten van dit onderzoek bij veel individuen op één moment in de tijd en de huidige zorgstandaarden voor congenitale spierdystrofieën, adviseren de onderzoekers routinematige vervolgonderzoeken van hart en longen en optimalisatie van de botkwaliteit. Ze stellen MFM-20/32, accelerometrie en spierechografie voor om de ernst en progressie van de ziekte te beoordelen. Voor definitieve klinische aanbevelingen en uitkomstmaten zijn gegevens over het natuurlijk beloop nodig.

* De Motor Function Measure (MFM) is een algemene schaal die de effecten van spierzwakte bij spierziekten meet, op basis van houding en bewegingen van het hele lichaam.
** Een accelerometer of versnellingsmeter is een instrument waarmee de dagelijkse bewegingsactiviteit gemeten kan worden.

Bronnen

• Description of a Dutch cohort of patients with LAMA2-related muscular dystrophy – Institut de Myologie (institut-myologie.org) Deze link opent in een nieuw tabblad
• LAMA2-Related Muscular Dystrophy Across the Life Span: A Cross-sectional Study – PubMed (nih.gov) Deze link opent in een nieuw tabblad
• LAMA2-Related Muscular Dystrophy Across the Life Span – PMC (nih.gov) Deze link opent in een nieuw tabblad

Gecontroleerd door Sanne van de Camp, promovendus Radboudumc, in opdracht van prof. dr. Nicol Voermans.